Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın başkanlık sistemi sonrası ekonomik veriler, emekli aylıklarının alım gücünü düşürdü. 6.5 yılda yoksulluk ve borç oranları arttı. Bu süreçte emekli aylıkları ve temel gıda fiyatları arasındaki dengesizlik dikkat çekiyor.

Türkiye'de Ekonomik Dönüşüm ve Emekli Aylıkları Üzerindeki Etkileri

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Türkiye’ye başkanlık sistemini getirmek için halka pembe hayaller sundu. ‘verin yetkiyi, görün etkiyi’ dedi. 2018'de yapılan başkanlık seçimlerinde Erdoğan, yetki istediğinde en düşük emekli aylığı 1.545 lira, bir ekmek 1.25 kuruştu. Ancak, 6.5 yılda ekmek fiyatları 10 kat, gram altın fiyatları ise 15.8 kat artarken, en düşük emekli aylığı sadece 9.4 kat arttı. Bu durum, işçi emeklisinin sofrasından 78 ekmekin eksilmesine sebep oldu.

Erdoğan’ın 2018’deki aylık geliri 76 bin 700 lirayken, bugün bu rakam 379 bin 97 liraya yükseldi. En düşük emekli aylığı ise 12 bin 924 lira artarak 14 bin 469 liraya çıktı. Ancak, ekmek fiyatları 12.5 liraya yükseldiği için emeklinin aylığıyla satın alabileceği ekmek sayısı 78 adet azaldı ve 1.158’e düştü.

Emekli Aylıkları ve Alım Gücü

2018'de en düşük emekli aylığı ile 1.236 ekmek alınabiliyordu. Bugün ise bu rakam 1.158’e düştü. Emekli aylığıyla satın alınabilecek süt miktarı 135 litre, zeytinyağı miktarı 33 litre azaldı. Temmuz 2018’den önce emekli, aylık geliriyle yaklaşık 5 çeyrek altın alabiliyorken, bugün bu rakam 3’ün bile altına düştü.

Emeklinin aylığından 2 çeyrek altın gitti. 6.5 yıl önce 8.14 gram altına karşılık gelen en düşük emekli aylığı, bugün 4.8 gram ancak ediyor. Bu durum, emekli maaşlarının alım gücünün ciddi şekilde düştüğünü göstermektedir.

Yoksulluk ve Borç Oranları

Geride kalan 6.5 yılda hem vatandaşın hem de ülkenin borcu katlandı. Yoksulluk oranları zirve yaptı. Temmuz 2018’den bu yana dolar 7.7 kat, Euro 6.8 kat arttı. Türkiye’nin brüt borcu 425 milyar dolardan 525 milyar dolara yükseldi. AB tanımlı genel yönetim borcu ise 1.1 trilyondan 10 trilyona fırladı.

Yüzde 15.39’larda seyreden enflasyon, yüzde 70’leri aştı ve şimdi yüzde 44.38’de seyrediyor. 6.5 yılda takibe düşen tüketici kredisi 40.7 milyar lira, takibe düşen kredi kartı ise 43.8 milyar liraya ulaştı. Gerçek işsiz sayısı 7 milyon 11.2 milyona, sosyal yardıma muhtaç olan hane sayısı ise 3.5 milyondan 3.7 milyona çıktı.