Şubat ayında Türkiye'nin ithalatında önemli değişimler gözlemlendi. Hammadde ithalatı artarken, yatırım malı ithalatında sert düşüş yaşandı. Tüketim mallarında ise ilk kez düşüş kaydedildi. Dış ticaret açığı 84,9 milyar dolara ulaştı.
Faiz indirimi arifesinde sanayide çarkların yeniden hızlanması ile birlikte hammadde/ara malı ithalatında kesintisiz artış süreci şubatla birlikte beş aya ulaştı. Yatırım malı ithalatında düşüş devam ederken, tüketim malı ithalatı ise aylar sonra ilk kez düşüşe geçti. Hammadde/ara malı ithalatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 10,2 artışla toplam ithalatı büyüten faktör oldu.
Ekonomide sıkı para önlemlerinin uygulanmaya geçmeye başladığı Temmuz 2023’ten Eylül 2024’e kadar olan dönemde hammadde/ara malı dış alımı, sanayi üretiminde frene basılmasına bağlı olarak aylar itibarıyla sürekli ve hızlı düşüşler kaydetmişti. Ancak ekimden itibaren yeniden artış süreci başlamıştı. Şubat ayında toplam ithalat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3,8 artışla 28 milyar 930,3 milyon dolar oldu.
Ülkede yeni yatırımların göstergesi niteliğindeki sermaye (yatırım) malı ithalatı ise şubatta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 20,9 düşüş kaydederek 3 milyar 472,5 milyon dolarla tüketim malı ithalatının çok altında kaldı. Yatırım mallarında Temmuz 2023’te yıllık bazda yüzde 55 dolayında bulunan artış, izleyen dönemde hız kesmişti.
Özellikle 2024’ün ikinci çeyreğinden itibaren yatırım malı ithalatı düşüş göstermeye başladı. Yatırım mallarının toplam ithalat içindeki payı, geçen yıl şubatta yüzde 15,8 iken, bu yıl aynı ayda yüzde 12’ye düştü. Bu durum, yatırım alanında yaşanan belirsizlikleri ve azalan talebi göstermektedir.
Parasal sıkılaştırma döneminde girdi ithalatındaki seyrin aksine, tüketim malı ithalatında şubatta düşüş yaşandı. Tüketim malı ithalatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 0,7’lik bir düşüşle 4 milyar 245,4 milyon dolar olarak gerçekleşti. Tüketim mallarında önceki yıl aynı aylara göre Temmuz 2023’te yüzde 99,6 ile rekor düzeyde bulunan artış, izleyen aylarda giderek hız kesmişti.
Ağustostan itibaren yeniden yıllık bazda artmaya başlayan tüketim malı ithalatı, eylüldeki yüzde 12’lik artıştan sonra ekimde yüzde 7,9, kasımda yüzde 15,5, aralıkta yüzde 27 ve bu yıl ocakta da yüzde 20,6 artış kaydetmişti. Ancak şubat, program döneminde tüketim malı ithalatının düşüş kaydettiği ikinci ay oldu.
Şubat itibarıyla son bir yıldaki toplam ithalat 347 milyar 605,3 milyon dolar oldu. Bunun 241 milyar 985,4 milyon dolarla yüzde 69,6’sını sanayi başta olmak üzere ekonominin üretim ayağında kullanılan hammadde/ara malı kategorisi oluşturdu. Son bir yıldaki ithalatın 55 milyar 121,5 milyon dolarla yüzde 15,9’unu tüketim malları oluştururken, yatırım malları 49 milyar 782,2 milyon dolarla toplam ithalatta yüzde 14,3 oranında bir pay alabildi.
Şubat sonu itibarıyla yıllık ihracat ise 262 milyar 661,5 milyon dolar olarak gerçekleşti. Buna göre yıllık dış ticaret açığı da 84 milyar 943,8 milyon dolar olarak belirlendi. Bu veriler, Türkiye'nin dış ticaret dengesindeki zorlukları ve ithalat bağımlılığını gözler önüne sermektedir.